در زمینه تجارت بین‌المللی، اصطلاحات متعددی به‌کار می‌رود که ترم قراردادی DAP به‌عنوان یکی از موارد مهم شناخته می‌شود. در هنگام معامله، استانداردهای خاصی را بین خریدار و فروشنده تعیین می‌کند.

رشد روزافزون دادوستد های بین‌المللی باعث شکل‌گیری قوانین می‌شود. که بر جنبه‌های مختلف یک تجارت نظارت دارد. در این‌ بین DAP نیز تعیین‌کننده شرایط حمل‌ونقل است. اطلاع از قوانین آن، برای فعالان این حوزه امری مهم به‌شمار می‌رود.

با مفهوم ترم قراردادی DAP آشنا شوید

اتاق بازرگانی بین‌المللی (ICC) مرجعی است که مجموعه‌ای از قوانین و شرایط را برای شرح وظایف خریداران و فروشندگان در معامله‌های بین‌المللی تعریف می‌کند که با عنوان اینکوترمز شناخته می‌شود.

در این راستا باید گفت DAP (Delivered at place) نیز زیرمجموعه اینکوترمز 2020 محسوب می‌شود که در لغت به‌معنای “در محل تحویل داده شد” است و چهارچوب خاصی را برای ارسال و تحویل کالا توسط فروشنده تعیین می‌کند.

شرایط ترم قراردادی DAP

• طی این قرارداد فروشنده موظف می‌شود تا محموله را با هزینه خود بسته‌بندی کند و براساس مکانی که خریدار تعیین کرده، بار را با پذیرفتن تمامی مسئولیت‌های لازم در مقصد تحویل دهد.
• در مواردی که محموله برای حمل‌ونقل تا مقصد نهایی نیازمند بسته‌بندی نباشد، شرایط لازم برای علامت‌گذاری و بسته‌بندی کالا از قرارداد حذف می‌شود و فروشنده تعهدی در این زمینه ندارد.
• مهم‌ترین شرایط توافق‌شده در قرارداد DAP، یکسان‌بودن محل تحویل با مقصد نهایی است که در این حالت تمامی ریسک کالا بر عهده فروشنده خواهد بود و باید تخلیه بار را نیز انجام دهد.

شرح وظایف طرفین ترم قراردادی DAP

هنگامی که قرارداد DAP براساس قوانین، بین خریدار و فروشنده تنظیم می‌شود باید شرح وظایف هرکدام از آن‌ها نیز به‌صورت دقیق تعیین شود تا معامله مورد پذیرش طرفین باشد.

وظایفی که فروشنده در قرارداد DAP بر عهده دارد

با در نظرگرفتن این مسئله که در قرارداد اینکوترمز DAP بخش مهمی از مسئولیت‌ها بر عهده فروشنده قرار دارد. باید موارد زیر را به‌عنوان وظایف اصلی او عنوان کرد.

• تحویل کالا در مکان اصلی: هر محلی که خریدار به‌عنوان مقصد نهایی تعیین می‌کند، حکم مکان تحویل کالا را دارد. فروشنده باید مطابق با دستورالعمل قرارداد، محموله را تا این مکان هدایت کند.
• بازرسی کالا: براساس قوانین DAP، بازرسی کیفیت، تعداد و وزن کالا تا پیش‌از بارگیری، در حیطه وظایف فروشنده است.
• پرداخت هزینه‌های حمل کالا: دیگر وظیفه مهمی که فروشنده بر عهده می‌گیرد، پرداخت هزینه‌های مرتبط با عقد قرارداد و حمل‌ونقل کالا تا مقصد مورد نظر است.
• آماده‌سازی مدارک: فراهم‌کردن تمامی مدارک لازم از زمان بارگیری تا حمل‌ونقل و تحویل کالا که شامل مواردی مثل بارنامه و اسناد گمرک است. جزء وظایف فروشنده به‌شمار می‌رود.
• اطلاع‌رسانی به خریدار: فروشنده با پذیرش ترم قراردادی DAP متعهد می‌شود که تمام اطلاعات مورد نیاز برای دریافت کالا را در اختیار خریدار قرار دهد.
• بیمه نامه کالا: به‌طور معمول فروشنده وظیفه‌ای در قبال بیمه‌کردن کالا ندارد. اما درصورت درخواست خریدار، باید با هزینه‌های شخصی خریدار این کار را انجام دهد.
• فرایندهای گمرکی: اجرای هرگونه تشریفات گمرکی برای صادرات و ترانزیت بار جزئی از مسئولیت‌های فروشنده است. درضمن برای تخلیه کالا نیز برخی از فعالیت‌های مورد نیاز را فروشنده انجام می‌دهد.

وظایف خریدار در قرارداد DAP

در زمان تنظیم قرداد DAP علاوه‌بر شرح وظایف فروشنده، برای خریدار نیز موارد خاصی ارائه می‌شود. شخص را موظف به انجام آن‌ها می‌کند.

می‌توان گفت مهم‌ترین مسئولیت‌ها عبارت‌اند از:

• اطلاع‌رسانی: از آنجایی‌ که مبنای اصلی قرارداد این است. محل تحویل کالا از سوی خریدار تعیین می شود. فرد موظف خواهد بود که زمان و مکان مورد نظر را به فروشنده اطلاع دهد.
• پرداخت هزینه‌ها: بعد از ارسال کالا در زمان رسیدن بار به مقصد نهایی، هزینه‌هایی که برای ترخیص از گمرک، مالیات و ورود محموله لازم است باید پرداخت شود.
• تحویل کالا: خریدار باید مطابق با تاریخ و مکان مشخص‌شده، در محل مقصد نهایی حضور داشته باشد و کالا را تحویل بگیرد.
• بررسی محموله: مورد دیگری که در ترم قراردادی DAP به‌عنوان یکی از وظایف خریدار در نظر گرفته می‌شود، بررسی سلامت کالا در زمان تحویل بار است.
• دریافت مدارک فروشنده: مدارکی که توسط فروشنده صادر شده، در هنگام تحویل بار توسط خریدار دریافت می‌شود.
• ارائه اطلاعات برای بیمه: چنانچه خریدار تمایل به بیمه‌کردن کالا داشته باشد، به‌دنبال انجام توافق با فروشنده، اطلاعاتی که برای تنظیم بیمه‌نامه لازم است در اختیار او قرار می‌دهد.
• تشریفات گمرکی: انجام تشریفات گمرکی برای ورود کالا به مقصد، از سری مسئولیت‌های خریدار محسوب می‌شود، ارائه اطلاعاتی به فروشنده برای اجرای فرایند صادرات کالا نیز بخشی از وظایف او به‌شمار می‌رود.

دلایل اهمیت تعیین محل دقیق تحویل کالا در ترم قراردادی DAP

از مهم‌ترین مواردی که معمولا در هنگام انعقاد قرارداد DAP مورد توجه  قرار می‌گیرد، تعیین مکان دقیق تحویل کالا است. که به‌دلایل مختلفی حائز اهمیت است. طرفین باید توصیه‌های لازم در این زمینه را جدی بگیرند.

یکی از دلایلی که اهمیت این موضوع را نشان می‌دهد، اشاره به ریسک واردشدن خسارت به کالا در محل تحویل است. که از فروشنده به خریدار منتقل می‌شود. مورد بعدی درخصوص پرداخت هزینه‌های مورد نیاز تا قبل‌ از رسیدن بار به مقصد نهایی است که بر عهده فروشنده قرار می‌گیرد.

فروشنده براساس قرارداد DAP مسئول حمل کالا تا مکان اصلی است. در صورتی‌که این وظیفه را به‌درستی انجام ندهد باید هزینه‌های ناشی از بروز آسیب‌های احتمالی برای بار را بپردازد.

جمع‌بندی

ترم قراردادی DAP یکی از زیرمجموعه‌های اینکوترمز 2020 به‌شمار می‌رود. برای نحوه حمل‌ونقل و تحویل بار در تجارت‌های بین‌المللی، قوانینی را تعیین می‌کند. فروشنده و خریدار باید تمامی آن‌ها را به‌طور دقیق اجرا کنند.

مهم‌ترین مسئله‌ای که در این قرارداد ذکر می‌شود و طرفین باید نگاه ویژه‌ای به آن داشته باشند، انتخاب محل دقیق برای تحویل بار است که معمولا توسط خریدار مشخص خواهد شد.