حمل و نقل ریلی برای بارهای بزرگ در مسافت های طولانی مناسب است .و یکی از دلایلی که در کشور عزیزمان قیمت حمل و نقل ریلی به جاده برتری خاصی ندارد و خیلی جاها حتی گران تر هم هست و دلیلشم این است که با این که دولت راه آهن را با پول مردم ساخته ولی هزینه آن را از شرکت های ریلی میگیرند .
خیلی از راه آهن های دولتی به هنگام خصوصی سازی خط را برای خود حفظ می کنند و دو فاکتور دیگر یعنی کشش (لکوموتیو
و آلات نقاله (واگن ها) را واگذار می کنند . اما سوال این است که اگر خط واگذار نشود ،مدیریت خط و راه دادن به قطار ها و
نوبت دهی به ایشان و عدم تبعیض بین این یا آن شرکت خصوصی راه آهن چگونه باید انجام شود ؟
راه آهن هزینه ثابت و آغازین هنگفتی دارد،ولی هزینه متغیر آن پایین است.مزیت دیگر راه آهن امکان قبول آستانه وزنی و ابعاد بیشتر است . البته در مورد ابعاد ، تونل ها و پل ها مانع بزرگی هستند و به محض اینکه ابعاد از حدی فراتر می رود ،دیگر امکان حمل با راه آهن وجود ندارد. اما با اضافه کردن محور بیشتر،امکان حمل محموله سنگین با راه آهن بهتر از جاده است.از آنجا که هم چرخ ها ،هم ریل ،هر دو فولادی هستند،هزینه سایش و خوردن ریل توسط چرخ ها بالاست .لذا ریل و چرخ هر دو استاندارد های فولادی خاصی دارند.بنابراین هزینه خسارت وارد بر ریل ،به خاطر تخلف از وزن مجاز و فشار محوری،به مراتب از جاده بالاتر است.به همین خاطر در طول خطوط ریلی قپان های خط قدیم ودیجیتال جدید،اوزان و فشار محوری را دقیقا کنترل کرده و هر گونه اضافه وزن را ممانعت کرده و در صورت بروز جریمه سنگینی اخذ میکنند .
یکی از پایه های حمل ونقل بین وجهی راه آهن است .در رویکرد های جدید حمل ونقل بین وجهی ، استفاده از راه آهن کلیدی است .راه آهن ایران کوشش های زیادی برای توسعه حمل ونقل بین وجهی کرد.حتی در تعرفه های خود تخفیفی برای این روش تعارف کرد.ولی بدقولی زمانی ،مشتری گریزی و هجمه مشکلات مالی ،دست آخر راه آهن را بر آن داشت که از این سیاست های خود دست بکشد و به قهقرا باز گردد.
انواع واگن :