بارگیری کانتینر ها یک عملیات حیاتی در صنعت حمل و نقل بار و تجارت جهانی است. برای اطمینان از حمل امن و موفقیت آمیز بارها، بارگیری کانتینرها باید با دقت و با رعایت موارد مهمی انجام شود. کانتینر به علت مزیت عمده نسبت به سایر وسایل حمل متداول به وجود آمده، استفاده از آن به سرعت همه گیر شد. با استفاده از آن، این امکان بوجود آمد که کالا بدون معطلی و تشریفات تخلیه/بارگیری در گمرک بین راهی، از وسیله نقلیه ای به وسیله نقلیه دیگر منتقل شود. بدین ترتیب با سرعت بیشتر و بدون اتلاف وقت به مقصد برسد.
به جهت استاندارد بودن، کار تخلیه و بارگیری به مراتب سریعتر انجام گرفته و به سهولت می توان بطور یکپارچه بین کشتی و وسایل حمل زمینی و هوایی جابه جا گردد. مزیت عمده دیگر این است که به لحاظ محفوظ بودن کالا در داخل آن، از زمانی که کالا بسته می شود تا وقتی به مقصد نهایی خود می رسد، میزان خسارت به کالا به مراتب کمتر از حمل غیر کانتینری بوده و مسئله ای به نام کسری کالا وجود ندارد. در ادامه، به برخی از موارد مهم در بارگیری کانتینر ها اشاره میکنیم.
وزن بارها باید با دقت کنترل شود تا وزن کلی کانتینر در محدوده مجاز تعیین شده توسط حاملهای حمل و نقل باشد. بار اضافی یا نامتعارف میتواند باعث ایجاد مشکلاتی مانند عدم تعادل، صدمات فیزیکی یا حوادث بارگیری شود.
بارها باید به طور متوازن و با تراکم مناسب در داخل کانتینر قرار گیرند. استفاده از سیستمهای بستهبندی مناسب و استفاده از مواد پشتیبانی مانند چوب، فوم یا بادکنک برای جلوگیری از حرکت و آسیب به بارها بسیار مهم است.
وجود سیستمهای امنیتی مناسب برای جلوگیری از دسترسی غیرمجاز به کانتینرها بسیار حائز اهمیت است. این شامل قفلهای قوی، سیستمهای نظارتی و محدودکنندههای دسترسی است.
استفاده از تجهیزات بارگیری مناسب مانند جرثقیلها، لیفتراکها و تجهیزات حمل و نقل دیگر، به منظور افزایش کارایی و امنیت در عملیات بارگیری ضروری است.
قبل از بارگیری کانتینر، کانتینرها باید بررسی شوند تا از سلامت و قابلیت استفاده آنها اطمینان حاصل شود. شامل بررسی کیفیت ساختاری کانتینر، سطح داخلی و خارجی، دربها، قفلها و سایر جزئیات است.
برای بارگیری کانتینرها، باید قوانین و مقررات مربوط به حمل و نقل بینالمللی، امنیت و سلامت کارکنان را رعایت کنید. این شامل استانداردها، محدودیتهای بینالمللی و همچنین مقررات محلی است.
برای ردیابی و اطمینان از انطباق باربا مقررات و موازین مربوطه، مستندسازی صحیح و دقیق در مورد بارگیری کانتینر ها بسیار حائز اهمیت است. این شامل ایجاد لیست بارگیری، بررسیهای کیفیت، گواهینامهها، فاکتورها و سندهای مربوط به بارگیری است.
کانتینرها باید قبل از بارگیری تمیز شوند و در صورت لزوم، از مواد ضدعفونی استفاده شود. این کار به جلوگیری از آلودگی، تلف شدن بارها و انتقال بیماریها کمک میکند.
برنامهریزی دقیق و هماهنگ برای بارگیری کانتینر ها از اهمیت بالایی برخوردار است. این شامل تعیین زمان بارگیری، ترتیب بارگیری، تخصیص منابع و تجهیزات، هماهنگی با سایر مراحل حمل و نقل و رعایت الگوهای بارگیری است.
کارکنان مسئول بارگیری باید آموزش و آگاهی کافی در زمینه روشها و فرآیندهای صحیح بارگیری داشته باشند. آشنایی با تجهیزات، تکنیکها و اصول ایمنی مربوط به بارگیری از اهمیت بالایی برخوردار است.
در نهایت، بارگیری کانتینر ها یک فرآیند پیچیده است که نیازمند دقت، دانش فنی و رعایت موارد امنیتی و عملیاتی میباشد. با رعایت این موارد، ریسکهای مرتبط با بارگیری کاهش مییابد. حمل و نقل بار به طور امن و موفقیتآمیز انجام میشود.
کنوانسیون ایمنی کانتینر (C.S.C)، که به طور رسمی به نام “کنوانسیون بینالمللی برای ایمنی کانتینرهای بارگیری” شناخته میشود. یک توافقنامه بینالمللی است که توسط سازمان جهانی تجارت (WTO) و سازمان جهانی حمل و نقل ریلی (OTIF) در سال 1972 ابداع شد. این کنوانسیون به منظور ارتقای ایمنی در حمل و نقل بینالمللی کانتینرها و جلوگیری از وقوع حوادث و صدمات مرتبط با بارگیری و حمل و نقل آنها ایجاد شد.
در زیر، به برخی از جوانب و مفاد کلیدی کنوانسیون ایمنی کانتینر میپردازیم.
هدف اصلی این کنوانسیون، تعیین استانداردها و مقررات ایمنی برای کانتینرها و بارگیری آنها است. این استانداردها به منظور جلوگیری از وقوع حوادث مانند سقوط بار، خرابی کانتینرها، آتشسوزی و آسیب به افراد و محیط زیست تدوین شدهاند.
کنوانسیون ایمنی کانتینر، تعریف کانتینر را به عنوان یک واحد حمل و نقل استاندارد با ابعاد و ویژگیهای خاص تعیین میکند. این تعریف شامل بخشهایی مانند ساختار کانتینر، جزئیات فنی، قابلیتها و ایمنی در مقابل بار و شرایط محیطی است.
کنوانسیون ایمنی کانتینر استانداردهای دقیقی را برای طراحی، ساخت و عملیات کانتینرها تعیین میکند. این استانداردها شامل قوانین و ضوابط برای سازه کانتینر، ویژگیهای مکانیکی، سیستمهای قفلگذاری، دربها، ایمنی آتشنشانی و سایر جوانب فنی و ایمنی مرتبط است.
کنوانسیون ایمنی کانتینر بررسیهای دقیق و تستهایی را برای انواع کانتینر ها تعیین میکند. تا از سلامت و عملکرد صحیح آنها اطمینان حاصل شود. این شامل تستهای مکانیکی (مانند تحمل بار، ضدضربه و استحکام ساختاری)، تستهای آتشنشانی، تستهاین کنوانسیون توسط سازمان جهانی تجارت (WTO) و سازمان جهانی حمل و نقل ریلی (OTIF) در سال 1972 تأسیس شده است. به منظور ارتقای ایمنی در حمل و نقل بینالمللی کانتینرها و جلوگیری از وقوع حوادث و صدمات مرتبط با بارگیری و حمل و نقل آنها ایجاد شد.
کانتینر استانداردها و مقررات مربوط به کانتینرها را تعیین میکند. تا از ایمنی و سلامت آنها در طول فرایند حمل و نقل بینالمللی اطمینان حاصل شود. این استانداردها شامل جوانب مختلفی از کانتینرها از جمله ساختار، ابعاد، ویژگیهای مکانیکی، سیستمهای قفلگذاری، دربها، نشانهگذاری، بررسی و تست کانتینرها، بارگیری و تخلیه، حفاظت در برابر آتشسوزی و سایر موارد مرتبط با ایمنی است.
به طور کلی، کنوانسیون ایمنی کانتینر به منظور ایجاد یک استاندارد جهانی برای ایمنی کانتینرها و حمل و نقل بارها ایجاد شده است. تا از وقوع حوادث و آسیبهای ناشی از عدم ایمنی در حمل و نقل بینالمللی جلوگیری شود.
در مورد کالای خطرناک، مقررات بین المللی دریایی مربوط به کالای خطرناک حتما باید رعایت شود. در این مقررات کالای خطرناک از نظر اهمیت به درجات ذیل تقسیم می شود:
1. مواد منفجره
2. گازها :فشرده،مایع ویا مایع تحت فشار
3. مایعات قابل اشتعال
4. جامدات یا مواد قابل اشتغال
5. مواد اکسید کننده و پر اکسیدهای ارگانیک
6. مواد سمی ( خفه کننده)وزخم کننده
7. مواد رادیو اکتیو
8. زنگ زنندها و موادی که خراب می شوند
9. مواد خطرناک متفرقه که در سایر درجات ذکر نشده اند
بخش های دوازده و هفده IMDG حاوی اطلاعات مفیدی در این رابطه بوده و فصل هفتم نیز به همین موضوع اختصاص دارد. به علاوه بر حسب مورد امکان دارد مجبور به رعایت برخی مقررات ملی و مقررات خاص بندری و غیره نیز باشیم.
نباید طوری انجام گیرد که قابلیت استفاده مجدد از کانتینر از بین برود. به علاوه کانتینر وسیله ایی است که معمولا در حمل چند وجهی نیز مورد استفاده قرار میگیرد و طوری طراحی شده که از مزایای چنین روشی حداکثر استفاده به عمل آید.
بدین معنی که یک کانتینر امکان دارد از مبدا تا مقصد به وسیله جاده، راه آهن، دریا و یا هوا حمل شده در بین راه ازگونه ای به گونه دیگر منتقل شود و بدون باز شدن کالای داخل آن تخلیه و بارگیری مجدد شود و از این رو بسته بندی کالا در داخل کانتینر از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است. مقصود از بسته بندی قرار دادن بسته های کالا در کانتینر و یا طرز قرار دادن کانتینرها در کشتی است.
دستور العمل مربوط به روش های بسته بندی کالا در داخل کانتینر که در اینجا به بررسی آن می پردازیم ،مراحل کار بسته بندی کانتینر را به 3 مرحله:
در بسته بندی کانتینر بایستی به این نکته توجه داشته که اعظم حمل و نقل کانتینری از طریق دریا انجام می گیرد. دریا نیز شرایط خاص خود را دارد. شرایط جوی معمولا نیروهایی به کشتی و کالای داخل آن وارد می آورند که اغلب آنها در خشکی وجود ندارد. این نیروها ممکن است برای مدت طولانی به کالا وارد شوند. لذا هرگز نباید تصور کرد که شرایط جوی در دریا آرام خواهد بود. یا آنچه در خشکی محکم به نظر می رسد.
– اسکلت کانتینر تشکیل شده است از تیرهای کناری، اتصال ها در زوایا، ستون های اصلی طولی و تیرک های عرضی بالا و پایین که چهار چوب انتهایی را می سازد. قدرت ساختمانی کانتینر بستگی زیادی به استحکام اسکلت آن دارد. اگر ملاحظه شد که اسکلت کانتینر معیوب است کانتینر نباید مورد استفاده قرار گیرد. تمام قسمت های ثابت کانتینر مانند پیچ ها و پرچ ها باید بازرسی و کنترل گردد.
– علاوه بر اینکه اسکلت کانتینر بایستی کاملا سالم باشد، دیوارها، کف و سقف کانتینر نیز باید در شرایط مطلوب بوده باشند.
– در های کانتینر نیز بایستی سال و قابل اطمینان باشند. قفل و پلمپ درها باید بتوانند به سهولت انجام گرفته و نوار های جلوگیری از نفوذ هوا نیز در شرایط مطلوب باشند.
– کانتینر بایستی دارای پلاک معتبر تاییدیه ایمنی مربوط به کنوانسیون بین المللی ایمنی کانتینر ها باشد .زمان اعتبار این پلاک بسیار مهم است.
– علائم و پلاک های نامربوط نباید در روی کانتینر وجود داشته باشند و در صورت وجود بایستی حذف ویا پاک شوند.
– کانتینرها باید دارای نقاط لازم برای تحکیم آنها در روی کشتی باشند.
– معمولا کانتینر بایستی غیر قابل نفوذ آب باشد. ( مگر اینکه ساختمان آن به وضوع نشان دهد که با این هدف ساخته نشده است.) تعمیرات احتمالی انجام گرفته بر روی آن باید مورد بازرسی مجدد قرار گیرد. اگر در داخل کانتینر در بسته قرار بگیریم هیچ گونه نور از هیچ منفذی نباید داخل آن گردد.
– کانتینر باید عاری از هر گونه صدمه و خرابی از قبیل کفپوش های شکسته و یا برامدگی های غیر عادی قسمت های داخلی باشد.
– تعداد گیره ها و حلقه های مخصوص تحکیم کالا باید کافی و در شرایط مطلوب باشد.
– کانتینر بایستی تمیز و خشک بوده و عاری از هر گونه کثافات یا بوی نامطبوع از حمل کالای قبلی باشد.
– کانتینر هایی که دارای قطعات اصلی متحرک هستند. یا کانتینر های تاشو باید به درستی مونتاژ شوند. قطعاتی که لزومی به استفاده از آنها نیست بایستی بادقت در داخل کانتینر بسته بندی و محکم شوند.
– اطلاعات مربوط به خواص و درجه کالای خطرناک که قرار است حمل شود باید ازفرستنده کالا اخذشود. فرستنده بایستی این اطمینان را بدهد که کالای خطرناک بر طبق مقررات، بسته بندی و علامت گذاری شده است.
– کالای خطرناک بایستی فقط زیرنظر متخصصی که آشنایی کامل به خطرات آن دارد، جابجا و بسته بندی و تحکیم گردد.
– پیش بینی های لازم برای جلوگیری از آتش سوزی و سایر خطرات از جمله ممنوعیت سیگار کشیدن در نزدیکی کالای خطرناک بایستی به عمل آید.
– بسته های خطرناک باید یک به یک مورد بازدید قرار گیرند و اگر صدمه دیده اند نبایستی بارگیری شوند.
– بسته هایی که احتمال صدمه دیدگی در آنها می رود نباید قبل از اطمینان از ایمنی کامل بارگیری شوند.
– در بسته بندی و تحکیم کالای خطرناک یکپارچه، بایستی دقت شودکه هیچ یک از بسته ها صدمه نبیند.